14 thoughts on “નર્કારોહણ-૭”

1. ભૂપેન્દ્રસિંહજી,

   કામાંધ પિતાશ્રીઓ પુત્રોના બલિદાનો લેતા હોય છે, દશરથે રામનું લીધેલું અને શાન્તનુએ ભીષ્મનુ. આજે પણ આ સિલસીલો થોડેઘણે અંશે ચાલુ જ છે. શું થાય લોહીમાં જ પ્રસરી ગયો હોય તો? અને આવા પિતાશ્રીઓને પોતાને જ ખબર હોય કે આપણે ખોટી રીતે દીકરાના બલિદાનો લીધા છે એમની જીંદગી નરક સમાન કરી છે. એમના જ અચેતન મનમાં ડર ઘૂસી ગયો હોય છે કે આખી જિંદગી દીકરા હેરાન થશે તો આપણને મનમાં કોસ્યા કરશે તો તેથી જ આવા પિતૃશ્રાદ્ધના નુસખા બતાવવા પડ્યા. એટલે પિતૃશ્રાદ્ધ કરવા પડે.

   એકવાર અમારા સગાને કોઇએ કહેલું કે તમને પિતૃદોષ છે તો તેની વિધિ કરાવો. ત્યારે મેં કહેલું કે જીવતા પિતૃઓ નડવાનું બંધ કરતા નથી અને મરેલા ક્યાંથી નડવાના હતા? માતાપિતા તેમના બાળકોને ભરપૂર પ્રેમ અને તેમના ભવિષ્ય ઘડતરમાં શક્ય ફાળો આપે અને તેમના બાળકો તેમને તેમના વૃદ્ધવસ્થાનો સહારો બને અને પ્રેમથી સાચવે તે જ સાચું પિતૃશ્રાદ્ધ.

   LikeLike

   Reply
2. કૃષ્ણ અને ભીષ્મનો મહાભારત યુધ્ધ પહેલાનો સંવાદ હોય છે એમાં ભીષ્મ પુછે છે કે, જો મેં લગ્ન કર્યા હોત અને સંતતિ પ્રાપ્ત કરી હોત તો આ બધું નીવારી શકાયું હોત ને…
   કૃષ્ણ કહે છે કે, હા એવું થઈ શક્યું હોત, પણ તમે પ્રકૃતિની વિરુધ્ધ પડ્યા એટલે એમાંથી સંઘર્ષ જ ઉત્પન્ન થાય. વળી, હવે તમે ભૂલ સુધારે શકો એમ પણ નથી. એટલે આવું પરિણામ હવે અફર છે.

   LikeLike

   Reply
3. મારે પૂછવું હતું પણ રહી ગયું. પ્રશ્ન હતો “આપને આગળ ઉલાળ ને પાછળ ધરાળ તો હતા નહિ છતાં દુર્યોધનનું અન્ન ખાવાની શી આવશ્યકતા હતી? વળી વૃદ્ધ વયે સન્યાસ કેમ ન લીધો?”

   LikeLike

   Reply
4. શ્રી ભુપેન્દ્રસિંહભાઈ,
   ભીષ્મ પિતા સાથેની મુલાકાત સરસ રહી… હું મીતાબેનના વિચારો સાથે સહમત છુ કે જીવતા પિતૃઓને સ્નેહપૂર્વક સાચવવા એ જ સાચું પિતૃતર્પણ છે. રહી વાત કોઈનું અન્ન ખાઈ તેની કીમત ચુકવવાની તો મને યાદ છે કે જ્યારે મારી કોલેજ નાં પહેલા દિવસની પૂર્વ સંધ્યાએ મારા પપ્પાએ કહેલી વાત યાદ આવે છે કે બેટા દોસ્તો સાથે ફરવા કે રેસ્ટોરન્ટ માં જાય ત્યારે કોઈના પૈસે ખાવું નહિ . નહિતર તેની ન ગમતી વાતમાં ક્યારેય વિરોધ નહી કરી શકાય….!!! કેટલા સાચા હતા પપ્પા….

   LikeLike

   Reply
5. શ્રી ભુપેન્દ્રસિંહજી,
   ભીષ્મ પિતામહ (જેમનું મુળ નામ દેવવ્રત અને ગાંગેય હતું), કે જેમણે બ્રહ્મચર્યનું અને હસ્તિનાપુરના સિંહાસનને વફાદાર રહેવાનું આકરૂં વ્રત લીધું તેથી ભીષ્મ કહેવાયા. જો કે તેમણે આ બંન્ને વ્રતો ઈમાનદારીપૂર્વક પાળી બતાવ્યા, પરંતુ તે કારણે તેમને ધર્મ-અધર્મની લપછપ પણ ત્યાજવી પડી. કદાચ તેઓ પોતાની પ્રતિજ્ઞા પ્રત્યે ખરા હૃદયથી વફાદાર, શબ્દશઃ વફાદાર રહ્યા, નહીંતો સ્વયં કૃષ્ણે પણ શસ્ત્ર ન ઉઠાવવાની પ્રતિજ્ઞા કરી અને વ્યવહારીકતા સહઃ તેનો ભંગ પણ ન કર્યો ? કદાચ ભીષ્મ એટલે જ ભીષ્મ હતા કે તે વ્યવહારૂ ન હતા.
   કૌરવોનું અન્ન ખાવાને કારણે તેઓ કૌરવોનો વિરોધ નહીં કરી શક્યા હોય તે પણ વિચારવાયોગ્ય બાબત લાગી. આજે પણ આવી શરમાશરમીમાં ભ્રષ્ટાચારને મુંગેમોઢે જોઇ રહેતા ઘણા આદર્શ વ્યક્તિત્વો દેખાય જ છે ને ? (ભીષ્મના કથાનકમાંથી તો આપણા જાહેરજીવનના મહાપુરૂષોએ પણ ધડો લેવો જોઇએ કે કોનું ખાવું અને કોનું ન ખાવું !!)

   હા, તેઓએ આખું જીવન કામને દબાવ્યો તેથી તેમના અચેતન મનની સ્ત્રીને નગ્ન જોવાની ઇચ્છાએ તેમને વસ્ત્રાહરણ પ્રસંગે વિરોધ કરવા નહીં દીધા હોય તે વાત શાથે હું અસહમત છું ! ફરી એ જ કહીશ કે તેઓ અવ્યવહારૂ હશે, ત્યારના સમયના જે પણ કાયદાઓ હતા તેનું ચુસ્તપણે પાલન કરતા હશે (સવિનય કાનૂનભંગનો વિચાર તો બહુ મોડો આવ્યો !)

   મુળમાં તો મોહ એ મહાભારતનું ચાલકબળ છે. ધૃતરાષ્ટ્રનો પુત્રમોહ તેમ દેવવ્રતના પિતૃમોહે તેમને આજીવન બ્રહ્મચર્યની પ્રતિજ્ઞા કરવા પ્રેર્યા હશે. બાકી તે દા‘ડે જ ડોસાને ઠમઠોરીને બેસાડી દીધા હોત તો આ મહાભારત ના થાત !!

   શ્રી રશ્મિકાન્તભાઇએ ન પુછેલા પ્રશ્નનો ઉત્તર પણ અહીં જ છે, ’પ્રતિજ્ઞા’. ભીષ્મ ફક્ત હસ્તિનાપુરને વફાદાર હતા, કોઇ વ્યક્તિવિશેષને નહીં. તેઓ હસ્તિનાપુરની ગાદીનું અન્ન ખાતા અને તે ગાદીનું રક્ષણ કરવા બંધાયેલા હતા તેથી સંન્યાસ પણ તેમને માટે શક્ય ન હતો. હા, તેઓ શબ્દાર્થમાં નહીં પણ તત્વાર્થમાં રક્ષણ સમજ્યા હોત તો ધર્મના પક્ષે રહી શકત. પરંતુ તેઓ ભીષ્મ હતા, કૃષ્ણ નહીં !! સુંદર આલેખન. આભાર.

   LikeLike

   Reply
   1. અચેતન એટલે જ ગુપ્ત ચિત્ત.અને એની કરામતો અને માયા બહુ અકળ છે ભાઈ.એને માટે મનોવિજ્ઞાન ભણવું પડે.એની લીલાઓ નો પાર જ નથી.મેં એના વિષે ખુબ અભ્યાસ કરેલો છે,પછી ભીષ્મ ઉપર વહેમાયો છું.એના માટે સિમ્પલ ગુજરાતી માં લખેલા ડો.મૃગેશ વૈષ્ણવ નાં પુસ્તકો રીફર કરી શકાય તો કરશો.વસાવવા જેવા પુસ્તકો છે.ભીષ્મ વિષે અહોભાવ આપને માનવા માટે પ્રેરતો નથી.હસ્તિનાપુર ની ગાદી બહુ મહત્વ ની નાં હોય આખો સમાજ મહત્વ નો હોય.ગાદી નાં હકદાર તો પાંડવો પણ હતા.ગાદી નું રક્ષણ તો પાંડવો ને ગાદી ઉપર બેસાડી ને પણ કરી શકાયું હોત ને?દ્રૌપદી નાં ચીર હરણ વખતે ક્યા ગાદી લુંટાઈ જતી હતી?એક વિકર્ણ પણ અન્ન ખાતો જ હતો.જેનું અન્ન ખાધું તેનું હિત તો જોયું નહિ.કે પછી હાથે કરી ને અન્ન ખવડાવનાર નો નાશ ઇચ્છતા હતા?સભા છોડી ને જઈ શકાયું હોત ને વિકર્ણ ની જેમ?વૃદ્ધ થઇ ને બેસી શું કામ રહ્યા?આજે પણ આપને કશું ખોટું થતું હોય અને આપને લાચાર હોઈએ રોકવા અસમર્થ હોઈએ તો ત્યાંથી જતા રહીએ છીએ.એ કેમ નાં જઈ શક્યા?એમાં અવ્યવહારુ શેના?ભીષ્મ ને વહેવાર શીખવવો પડે?એતો મહાજ્ઞાની હતા.અનુશાશન પર્વ માં કેટલું બધું જ્ઞાન આપ્યું છે?દેવવ્રત નો પિતૃમોહ પાંડવો નાં પક્ષે કેમ નાં હતો?એ શું એમના પૌત્રો નાં હતા?ગાદી નું રક્ષણ તો પાંડવો ને ગાદી આપી ને વધારે કરી શકાયું હોત.એ બધી બી.આર.ચોપરા ની કલ્પનાઓ છે.મહાભારત ૨૪ હજાર શ્લોકો નું જ છે.એમાં લાખ શ્લોકો આવી ગયા તેમાં કોઈ ભીષ્મ નાં ચાહકે આવી હમ્બગ ગાદી ફાદી ની આદર્શ ની વાતો ઘુસાડી દીધી લાગે છે.

      LikeLike

      Reply
      1. aa vat ek samanya manvi ne samjay evi nathi ho…bapu..! ane bharat ma mota bhag na manaso samanya chhe …!

         LikeLike

         Reply
6. ‘પિતામહ, હવે અહીં ધરતી પર વિવાદ ચાલે છે કે આપ નપુંસક હતા’
   ‘વત્સ, નો કોમેન્ટ પ્લીઝ!!’ 🙂

   માંસાહાર વિશે બાબા રામદેવનો વિચાર જોરદાર છે.તેઓ તો દરેક યોગ શિબિરમાં કહે છે કે માંસાહાર કરવાથી બુદ્ધી ભ્રષ્ટ થાય છે તથા આયુષ્ય ટૂંકુ થાય છે.એનો અર્થ થયો કે સચિન તેન્દુલકરની બુદ્ધી ભ્રષ્ટ છે.(સચિન માત્ર ઉદાહરણ) .સચિન તેન્દુલકરને ચિકન ખૂબ જ પ્રિય છે.તથા નાશામાં કામ કરતા ઘણા વૈજ્ઞાનિકો માંસાહાર કરે છે.તેઓની બુદ્ધી પ્રણ ભ્રષ્ટ છે ? બસ માત્ર બાબા રામદેવની બુદ્ધી જ સમૃદ્ધ છે ? 😉

   LikeLike

   Reply
   1. રાજાની ભાઈ,
      હું કોઈ માંસાહાર ની તરફેણ કરતો નથી,પણ માંસાહાર કરવાથી બુદ્ધિ ભ્રષ્ટ થાય તે સામે મને ખુબ વાંધો છે.શ્રી કાંતિ ભટ્ટે પણ એકવાર દિવ્યભાસ્કર માં લખેલું કે ગાજર મુલા થી બુદ્ધિ તેજ થાય અને માંસાહાર થી બગડે.એમાં મેં પ્રતિભાવ આપેલો એક લેખ જેટલો જે ઓનલાઈન દિવ્યભાસ્કર માં ખુબ ચગેલું.રવીન્દ્રનાથ ટાગોર ફીશ કાયમ ખાતા.દલાઈલામા માંસ અને સી ફૂડ ખાય છે.લગભગ બધા ગુજરાતીઓ સિવાય ના વૈજ્ઞાનિકો માંસ ખાય છે,તેમાં ગુજરાતી વૈજ્ઞાનિકો કેટલા?ભારત માં પણ ગુજરાતીઓ અને જૈનો સિવાય બધે જ માંસ ખવાય છે.ગુજરાત ના સોલંકી રાજાઓ જૈન ધર્મ ના તરફેણ માં હતા એટલે ધીરે ધીરે ગુજરાત માંસાહાર થી વિમુખ થવા લાગ્યું.અને મને ચોક્કસ ખ્યાલ છે કે આપ પણ માંસાહારી નથી.મારા તે લેખ ની link મુકું છું અહી તે વાચી લેશો. http://brsinh.blogspot.com/2009/10/blog-post_28.html

      LikeLike

      Reply
      1. I am a vegetarian; but if you drink milk, and if you eat honey; you have no right to oppose non-veg food! Gandhi said that “There is no difference between milk and egg”! (Our society made him to apologize for his statement though! 😦 ) If you visit any stable (“Tabelaa”) in india; I bet you, you will be in favor of non-veg!!! Free range eggs and meat are better than Indian cow milk! Thank you!

         LikeLike

         Reply
         1. મધમાં મધ માંન્ખીના લાખો ઈંડાનો રસ સમાઈ જ જતો હોય છે.

            LikeLike

            Reply
7. હિટલર શાકાહારી હતો!

   LikeLike

   Reply
8. ગાંધીજી પણ શાકાહારી હતા. હિટલર પણ શાકાહારી હતો.
   દલાઈ લામા શાકાહારી નથી. ચંગેઝ ખાન પણ નહોતો.
   અર્થાત શાકાહારને અને સદ્બુદ્ધિને કોઈ સંબંધ નથી.

   LikeLike

   Reply
   1. That’s very true.Thanks lot.

      LikeLike

      Reply